ပ်ားရည္ကို လူတိုင္းလိုလို ျမင္ဖူးစားဖူးၾကမွာပါ။ ပ်ားရည္က တကယ္ေဆးဖက္ဝင္တယ္လို႔ ၾကားဖူးနားဝ သိထားၾကေပ မယ့္ပ်ားရည္၏ သမိုင္းေၾကာင္းႏွင့္ အက်ဳိးအာနိသင္ အစံုကိုေတာ့ သိသူနည္းပါးပါလိမ့္မယ္။ ေရွးလူႀကီးမ်ားက ပ်ားရည္ကို ‘ပန္းေပါင္းတစ္ေထာင္’ ဟု ေခၚၾကပါတယ္။ ပ်ားေကာင္၏ ေျခေခ်ာင္းေလးမ်ားျဖင့္ ပန္းဝတ္မႈန္မ်ားကို သယ္ေဆာင္ကာ ပန္းတစ္ပြင့္မွ တစ္ပြင့္ဆီသို ့ ကူးလူးပ်ံသန္း၍ ဝတ္မႈန္ခ်ေပးေလ့ ရွိပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကမၻာေပၚမွာ ပ်ားမရွိရင္ ပန္းမ်ဳိးေပါင္း တစ္ေထာင္ခန္႔ ေပ်ာက္ သြားႏိုင္သကဲ့သို႔ ပန္းမ်ဳိးေတြ ပ်က္သုဥ္း သြားရင္လည္း ပန္းဝတ္ရည္ မရႏိုင္ေတာ့၍ ပ်ားမ်ဳိးေတြ တံုးသြားႏိုင္ပါတယ္။
ပ်ားရည္ ရာဇဝင္
သမိုင္းရာဇဝင္ကို ေလ့လာၾကည့္တဲ့အခါ ဟိုးေရွးႏွစ္ ၁ဝဝဝဝ ခန္႔က စပိန္ႏိုင္ငံ ေရွးေဟာင္း ေက်ာက္ဂူတစ္ခုရဲ႕ နံရံ ေပၚမွာ ေက်ာက္ေခတ္ လူသားတစ္ဦးဟာ ပ်ားအံုမွ ပ်ားရည္ကို အာသာငမ္းငမ္းစုပ္ယူ စားေသာက္ေနပံုကို ေရးဆြဲ ေဖာ္ျပထားတာကို ေတြ႕ရွိရျခင္းျဖင့္ ပ်ားရည္ကို လြန္ခဲ့တဲ့ႏွစ္ ၁ဝဝဝဝ မတိုင္မီကတည္းက လူသားတို႔ စားသံုးလာၾကၿပီ ျဖစ္ေၾကာင္း မွတ္သားသိရွိရပါတယ္။
ပ်ားရည္အသစ္ႏွင့္ အေဟာင္း
ပ်ားအံုဖြပ္ၿပီး တစ္ႏွစ္အတြင္း ရွိေနတာကို ‘ပ်ားရည္အသစ္’ လို႔ေခၚၿပီး ထိုပ်ားရည္က လူကို ဝေစ၍ အသံေကာင္းေစပါတယ္။ ပ်ားအံုဖြပ္ၿပီး တစ္ႏွစ္ေက်ာ္ၾကာေနတာကိုေတာ့ ‘ပ်ားရည္အေဟာင္း’လို႔ေခၚၿပီး ထိုပ်ားရည္က လူကိုအဆီက် အသားက်စ္ ပိန္ေစပါတယ္။ ဝမ္းခ်ဳပ္ေစပါတယ္။ ေသြးတိုးေလငန္း သမားမ်ားအတြက္ ေဆးေကာင္းတစ္ခြက္ပါပဲ။
ပ်ားရည္၏ အာနိသင္မ်ား
ေက်ာက္ေခတ္မွသည္ ယေန႔အင္တာနက္ေခတ္ ေရာက္သည့္တိုင္ေအာင္ လူသားတို႔အစြမ္းျဖင့္ ပ်ားရည္ကဲ့သို႔ သက္ရွည္က်န္းမာေစသည့္ အစားအစာမ်ဳိးကို မတီထြင္ၾကေသးပါ။ ပ်ားရည္ကို တစ္ၾကိမ္ေသာက္လွ်င္ လက္ဖက္ရည္ဇြန္း တစ္ဇြန္း သို႔မဟုတ္ ႏွစ္ဇြန္းထက္ ပိုမေသာက္သင့္ေပ။
(၁) အမ်ဳိးသမီးမ်ား ဓမၼတာရာသီလာခ်ိန္၊ မီးဖြားၿပီးစ၊ ႏို႔ခ်ဳိတိုက္ခ်ိန္မ်ားမွာလည္း ပ်ားရည္စားသင့္ပါတယ္။(အထူးသျဖင့္ မီးဖြားၿပီးစ ေသြးသားႏုခ်ိန္မွာ ပ်ားရည္ကို အရက္ ႏွင့္ေရာ၍ ေသာက္ပါ)
(၂) အမ်ဳိးသမီးမ်ား သားအိမ္လည္တိုင္ အနာျဖစ္ၿပီး မီးယပ္ျဖဴဆင္းပါက ဝါဂြမ္းသန္႔သန္႔ကို ပ်ား ရည္စြတ္၍ ေယာနိ အတြင္းထည့္သြင္း အသံုးျပဳႏိုင္ပါတယ္။
(၃) ပ်ားရည္က ကေလးမ်ားကို အစာေၾကေစႏိုင္သကဲ့သို ့ လူႀကီးမ်ားအတြက္လည္း အစာအိမ္ကို အားေကာင္းေစပါတယ္။
(၄) အိပ္ရာထဲ ႏွစ္ရွည္လမ်ား လဲွေနရသျဖင့္ အိပ္ရာ ခင္း အပူေလာင္နာျခင္းကို ပ်ားရည္လိမ္းေပးပါ။
(၅) မတ္ပဲကို ေထာပတ္ျဖ င့္ေၾကာ္၍ ပ်ားရည္ျဖင့္စားေပးပါက သုက္ ပြားေစပါတယ္၊ အသားအေရတြန္႔ျခင္း၊ ဆံပင္ျဖဴျခင္းမွ ကာကြယ္ေပးပါတယ္။
(၆) ကာမအားကုန္ခန္းသူမ်ား ပ်ားရည္ကို ေန႔စဥ္ နံနက္တစ္ႀကိမ္၊ ညတစ္ႀကိမ္စားေပးပါ။
(၇) အားကစားသမားမ်ား သက္လံုေကာင္းေစရန္ ပ်ားရည္ေသာက္ပါ သို႔မဟုတ္ ပ်ားရည္ကို သံပရာရည္ႏွင့္ ေသာက္ပါ။
(၈) အိပ္မေပ်ာ္သူမ်ား ညအိပ္ရာဝင္ခ်ိန္ ေသာက္ျခင္းျဖင့္ ႏွစ္ၿခိဳက္စြာ အိပ္ေပ်ာ္ေစပါတယ္။ (၉) ႏွာေစး၊ ေခ်ာင္းဆိုးျခင္းအတြက္ ပ်ားရည္ကို ေရွာက္ သို႔မဟုတ္ သံပရာရည္တို႔ျဖင့္ ဆတူေရာ၍ ေသာက္ပါ။
(၁ဝ) ကေလးငယ္မ်ား ခြၽဲက်ပ္ ရင္က်ပ္ျဖစ္ရင္ ပ်ားရည္ကို သံပရာ ရည္ျဖင့္ဆတူေရာ၍ တိုက္ပါ။
(၁၁) မီးေလာင္ဒဏ္ရာ၊ အနာေဆြးအနာေဟာင္း၊ ထိခိုက္ရွနာ၊ အနာႀကီး(ႏူနာ)မ်ားကုိ ပ်ားရည္လိမ္းေပးျခင္း ျဖင့္ အနာျမန္ျမန္က်က္ေစပါတယ္။
(၁၂) ႏွလံုးေရာဂါရွိသူ၊ ႏွလံုးအားနည္း၍ ေမာပန္းသူမ်ား ပ်ားရည္စားေပးပါ။
(၁၃) အ႐ိုးက်ဳိးအက္ျခင္းအတြက္ ပ်ားရည္စားေ ပးျခင္းျဖင့္ အ႐ိုးျမန္ျမန္ ဆက္ေစပါတယ္။
(၁၄) ဦးေခါင္းမွာ အနာေပါက္ သို႔မဟုတ္ ဒဏ္ရာရ၍ ဆံပင္ကြၽတ္ၿပီး ျပန္မေပါက္ခဲ့ေသာ္ ပ်ားရည္လိမ္းေပးပါ။
(၁၅)ပ်ားရည္ႏွင့္ အလွဆီေရာ၍ လိမ္းေပးပါက အသားအေရ စိုျပည္လွပေစပါတယ္။
(၁၆)အစာအိမ္နာျဖစ္၍ ဗိုက္နာေအာ့အန္ပါက ပ်ားရည္ကို အုန္း ႏို႔ႏွင့္ေရာ၍ ေသာက္ပါ သို႔မဟုတ္ ဒိန္ခ်ဥ္ကို ေရခဲမထည့္ဘဲ ပ်ားရည္ႏွင့္ ေရာေသာက္ပါ။
(၁၇) ကေလးငယ္မ်ား ဝမ္းပ်က္ဝမ္းေလွ်ာျခင္းအတြက္ ပ်ားရည္အနည္းငယ္ေကြ်းပါ။
(၁၈) ပ်ားရည္ကစိတ္ကို ထိန္းေပးႏိုင္ေသာ အစြမ္း သတၱိရွိ၍ အိပ္ရာထဲ အေပါ့စြန္႔တတ္ေသာ ကေလးမ်ားကိုညအိပ္ရာ ဝင္ခါနီး ပ်ားရည္ေကြ်းေပးျခင္းျဖင့္ အေပါ့အပါးမ သြားေအာင္ ဟန္႔တားႏိုင္ပါတယ္။
(၁၉) ကေလးငယ္မ်ားသူငယ္နာ အေၾကာဆြဲ၍ ေသလုေျမာပါးျဖစ္ေနရင္ ပ်ားရည္ ေကြၽးေပးျခင္းျဖင့္ အသက္ခ်မ္းသာရာ ရႏိုင္ပါတယ္။
(၂ဝ) ဝၿပီးေသြးတိုးသူမ်ားက နႏြင္းခါးကို အမႈန္႔ႀကိတ္၍ ပ်ားရည္ ႏွင့္စားပါ။ (ပိန္ၿပီးေသြးတိုးသူမ်ား မစားရ)
(၂၁) အစာမေၾကေအာ့အန္သူမ်ား ပ်ားရည္ကို ၾသဇာသီးျဖင့္စားပါ။
(၂၂) တုတ္ေကာင္၊ သန္ေကာင္ရွိေသာ ကေလးငယ္မ်ားအား နာနတ္သီးကုိ ပ်ားရည္ျဖင့္နယ္၍ ေကြၽးပါသို႔မဟုတ္ ပ်ားရည္ ႏွင့္ အုန္းႏို႔ေရာစပ္၍ တိုက္ပါ။
(၂၃) ေသြးဝမ္းက်ျခင္း၊ ဝမ္းပ်က္ျခင္းတို႔အတြက္ ပ်ားရည္ကို သီးသီးမွည့္ျဖင့္ ေရာ ေခါက္၍စားပါ။
(၂၄) ပ်ားရည္ ေန႔စဥ္စားျခင္းျဖင့္ မ်က္စိေကာင္းေစပါတယ္၊ အရြယ္တင္ ႏုပ်ိဳႏိုင္ပါတယ္။
ပ်ားရည္ႏွင့္ တဲြမစားသင့္ေသာ အစားအစာမ်ား ကေတာ့ ၾကာေစ့၊ မုန္လာဥျဖဴ၊ ဝက္သား၊ ငါး၊ ခိုသား၊ပဒုမၼာၾကာရြက္၊ ပိတ္ခ်င္းရြက္၊ ပိႏၷဲသီး၊ ဥသွ်စ္သီး၊ အုန္းရည္၊ ရွားေစာင္း ႀကီးတို႔ျဖစ္ၾကပါတယ္။
ပ်ားရည္ေသာက္ရန္ သင့္ေလ်ာ္သူမ်ားကေတာ့ ႏို႔တိုက္မိခင္မ်ား ၊ ကင္ဆာေရာဂါသည္မ်ား၊ အပူကန္ လည္ေခ်ာင္းနာသူမ်ား ၊ ေခ်ာင္းဆိုးေနသူမ်ား ၊ အသက္တစ္ႏွစ္ႏွင့္အထက္ ကေလးငယ္မ်ား တုိ႔ ျဖစ္ပါတယ္။
ပ်ားရည္ေသာက္ရန္ မသင့္ေလ်ာ္သူမ်ားကေတာ့ အသက္တစ္ႏွစ္ေအာက္ ရင္ခြင္ပိုက္ ကေလးငယ္မ်ား ၊ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ မိခင္ေလာင္းမ်ား ၊ ဆီးခ်ဳိေသြးခ်ဳိေရာဂါသည္မ်ား ၊ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ ေလွ်ာ့ခ်လိုသူမ်ား တုိ႔ျဖစ္ပါတယ္။
ပ်ားရည္ အတုႏွင့္ အစစ္ ခဲြျခားနည္း
ပ်ားရည္ဟာ ရွားပါး၍ တန္ဖိုးႀကီးတာေၾကာင့္ ပ်ားရည္ေစ်းကြက္မွာ အတုေတြ ေရာင္းခ်လ်က္ရွိေနပါတယ္။ ပ်ားရည္ အတုဟာ အေရာင္အနံ႔အရသာ အာနိသင္အားလံုး အစစ္ႏွင့္ ကြာျခားပါတယ္။ ပ်ားရည္စစ္စစ္၏ ဂုဏ္သတၱိမွာ ႏွစ္ ေပါင္းမည္မွ်ၾကာေအာင္ ထားေသာ္လည္း အေရာင္ေျပာင္း႐ံုမွအပ မပုပ္မသိုး သဘာဝဓာတ္မပ်က္ဘဲ မူလအရသာ အာနိသင္အတိုင္းရွိေနၿမဲပါပဲ။ စစ္၊ မစစ္ကိုသိလိုလွ်င္-
(က) ပ်ားရည္ကို ေခြးေကြၽးၾကည့္ပါ၊ ေခြးမစားဘူးဆိုရင္ ပ်ား ရည္အစစ္ျဖစ္ပါတယ္။
(ခ) ဝါဂြမ္းကို ပ်ားရည္ႏွစ္၍ မီး႐ိႈ႕ၾကည့္ပါ၊ မီးေလာင္လွ်င္ ပ်ားရည္စစ္ပါတယ္။
(ဂ) ပ်ားေကာင္ကိုဖမ္း၍ ပ်ားရည္ ထဲႏွစ္ၾကည့္ပါ၊ အေပၚသို႔ကူးၿပီး ပ်ံထြက္သြားလွ်င္ ပ်ားရည္စစ္ပါတယ္။
(ဃ) ယမ္းမီးျခစ္ဆံ ေခါင္းကိုပ်ားရည္မွာ စိမ္၍ မီးျခစ္ၾကည့္ပါ၊ မီးေလာင္လွ်င္ ပ်ားရည္စစ္ပါတယ္။
(င) ပ်ားရည္ တစ္စက္ႏွစ္စက္ကို ငွက္ ေပ်ာဖက္ေပၚ တင္ၾကည့္ပါ၊ ေလွ်ာမက်ဘဲလံုး၍ တင္ေနရင္ ပ်ားရည္စစ္ပါတယ္။
(စ) ပ်ားရည္ တစ္ဇြန္းႏွင့္ ႏွမ္းဆီ တစ္ဇြန္းေရာ၍ ခ်ိန္ၾကည့္တဲ့အခါ တစ္ဇြန္းသာရလွ်င္ ပ်ားရည္စစ္ပါတယ္။(သို႔ေသာ္ ထိုအေရာအေႏွာကိုမစားရ)။
(ဆ) ပ်ားရည္ထဲသုိ႔ လက္ထည့္၍ ခပ္နာနာေမႊၾကည့္ပါ၊ ထုံးေရာင္ကဲ့ အျဖဴေရာင္ အမႈန္႔မ်ားရလွ်င္ ပ်ားရည္စစ္သည္၊ အျခားအေရာင္မ်ား ေျပာင္းလာပါက ပ်ားရည္မစစ္ပါ။
(ဇ) ပ်ားရည္ကုိ ေရေအးခြပ္ထဲသုိ႔ ခ်ၾကည့္ပါ၊ စုခဲထုိင္ေနပါက ပ်ားရည္စစ္၏၊ အရည္က်ဲသြားျခင္း ေရထဲမွာ ေပ်ာ္ဝင္သြားပါက ပ်ားရည္မစစ္ေခ်။
(စ်) စကၠဴပြပြေပၚမွာ ပ်ားရည္စက္ ခ်ၾကည့္ပါ ျပန္႔သြားျခင္း အရည္ေအာက္သုိ႔ စိမ့္ဝင္သြားမူ ပ်ားရည္အစစ္မဟုတ္ေပ။
(ည) ပ်ားရည္ကုိ လက္ျဖင့္ ကုိင္ဆုပ္ၿပီးေနာက္ လက္ေဆးပါ၊ သၾကားရည္ ေရာထားလွ်င္ လက္မွာ မေျပာင္ဘဲ ေစးကပ္ကပ္ ျဖစ္က်န္ရစ္မည္။
Credit: ေပါက္ေပါက္ (Promise Pauk)
