အမွန္တိုင္းေျပာရမယ္ဆိုရင္ ဒီလို ကို႐ိုနာေရာဂါ ကပ္ေဘးေၾကာင့္ လူတိုင္းက က်န္းမာေရးနဲ႔ ပက္သက္ၿပီး စိုးရိမ္ေနရတယ္၊ ထိတ္လန႔္ေနရတယ္ဆိုတာကို ဆိုးက်ိဳးတစ္ခုလို႔ လူတိုင္းကသတ္မွတ္ၾကပါတယ္။
ဒီေရာဂါေၾကာင့္ ကုမၸဏီဝန္ထမ္းေတြ အိမ္က အလုပ္လုပ္ရတာမ်ိဳးေတြ၊ လူစုလူေဝးရွိတဲ့ေနရာေတြ ဘယ္မွမသြားရဘဲ ကိုယ္အိမ္မွာပဲ ကိုယ္ေနရတာေတြလဲ ရွိႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီေရာဂါနဲ႔ ပက္သက္ၿပီး အေကာင္းဘက္က ေတြးၾကည့္မယ္ဆိုရင္ ကိုယ္ခ်စ္ရသူတဲ့သူေတြကို အရင္ကထက္ အခ်ိန္ပိုေပးႏိုင္တယ္… အရင္ခ်ိန္ေတြထက္ ဒီကာလမွာ သူတို႔ေတြနဲ႔ အရာအားလုံးကို အတူရင္ဆိုင္လို႔ ရႏိုင္မယ္… ေနရာတိုင္းကို ကိုယ္သြားခ်င္တိုင္း ေလွ်ာက္သြားလို႔မရေတာ့ အခ်ိန္ကုန္၊ ေငြကုန္၊ လူပင္ပန္းကိစၥေတြလဲ ေလ်ာ့နည္းသြားမယ္ စတဲ့ ေကာင္းက်ိဳးေတြလဲ အမ်ားႀကီးရွိပါတယ္။
ဒီေတာ့ တစ္အိမ္တည္းမွာ အတူေနၾကတဲ့ အိမ္ေထာင္သည္ေတြ၊ ခ်စ္သူရည္းစားေတြက အရင္ကထက္ အခ်ိန္ပိုရၿပီဆိုမွေတာ့ ခဏ ခဏခ်စ္မိၾကမယ္။ ပုံမွန္ခ်ိန္ေတြမွာဆို ကိစၥသိပ္မရွိေပမယ့္ ဒီလို ကူးစက္ေရာဂါျဖစ္ပြားေနတဲ့ အခ်ိန္မွာေတာ့ အိမ္တြင္းပုန္းေနတဲ့ စုံတြဲေတြ ဒခ်ိမယ္ဆိုရင္ သိထားသင့္တဲ့ အဓိကအခ်က္ ၃ ခ်က္ကို ေျပာျပေပးသြားပါ့မယ္။
(၁) အထိအေတြ႕ကို သတိထားပါ…
ပထမအခ်က္က ကို႐ိုနာဗိုင္းရပ္စ္က လိင္ဆက္ဆံတာကေန ကူးစက္ႏိုင္တဲ့ ေရာဂါတစ္မ်ိဳးမဟုတ္ေပမယ့္ အထိအေတြ႕ကေန ကူးစက္ႏိုင္ပါတယ္။ ဒီေတာ့ ခ်စ္သူနဲ႔ အတူဒခ်ိဖို႔စိတ္ကူးထားရင္ေတာ့ အဲ့ဒီအခ်က္ကို သတိခ်ပ္ေစခ်င္ပါတယ္။ ကိုယ့္ခ်စ္သူက အေဝးတစ္ေနရာကေန ကိုယ့္ဆီျပန္ေရာက္လာတယ္… ဘာေရာဂါလကၡဏာမွ မျပဘဲ လူေကာင္းပကတိအတိုင္းမို႔ လြမ္းလြမ္းနဲ႔ ဒခ်ိမိၾကတယ္… ဒီလိုဆိုရင္ေတာ့ ဒီေရာဂါမကူးစက္ႏိုင္ဘူးလို႔ အာမခံလို႔မရပါဘူး။ ၾကားရလြန္းလို႔ နားၾကားျပင္းကပ္ေလာက္မွာျဖစ္ေပမယ့္လဲ ထပ္ေျပာခ်င္တာကေတာ့ ရပ္ေဝးက ျပန္ေရာက္လာတဲ့သူဆို အနည္းဆုံး ၁၄ ရက္ေစာင့္ၾကည့္ၿပီး ဘာလကၡဏာမွ မရွိမွ Safe ျဖစ္တယ္လို႔ ေျပာလို႔ရႏိုင္ပါတယ္။ ႏို႔မို႔ဆိုလို႔ကေတာ့ ဒခ်ိရင္းနဲ႔ သူကူး ကိုယ္ကူး ျဖစ္ေနပါ့မယ္။
(၂) သန႔္ရွင္းမႈက အေရးႀကီးတယ္…
ကို႐ိုနာကူးစက္တာကေန ကာကြယ္ႏိုင္ဖို႔ လက္ခဏ ခဏ ေဆးဖို႔က အေရးႀကီးဆုံးအခ်က္တစ္ခ်က္ဆိုတာ လူတိုင္းသိၾကမယ္ထင္ပါတယ္။ ဒီေတာ့ အိမ္တြင္းမွာ ဂူေအာင္းၿပီး ဒခ်ိဖို႔ စိတ္ကူးေနၾကတဲ့ ခ်ိဖ ခ်ိမတို႔အေနနဲ႔ သန႔္ရွင္းေရးက အေရးႀကီးပါတယ္။ တစ္ေယာက္နဲ႔ တစ္ေယာက္ မဒခ်ိခင္မွာ ေရမိုးခ်ိဳးၿပီး သန႔္သန႔္ျပန႔္ျပန႔္ျဖစ္ၿပီးဆိုေတာ့မွ ခ်စ္ၾကပါ။ အတူေနၿပီးတဲ့အခါမွာလဲ တျခားအခ်ိန္ေတြထက္ တစ္ကိုယ္ရည္သန႔္ရွင္းေရးကို ဂ႐ုစိုက္ဖို႔လိုပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ လိင္အ႐ုပ္ေတြ သုံးတတ္တဲ့ စုံတြဲေတြဆိုရင္ ကိုယ့္အ႐ုပ္ေတြကို အတူမေနခင္နဲ႔ အတူေနၿပီးခ်ိန္ေတြမွာ ပိုးသတ္ဖို႔ လိုပါတယ္။
(၃) မလိုလားအပ္တဲ့ ကိုယ္ဝန္မရဖို႔ကလဲ အေရးႀကီးတယ္…
ဒီလို Social Distancing လုပ္ေနရသူ အိမ္ေထာင္သည္ေတြ၊ ခ်စ္သူစုံတြဲေတြက အရင္ထက္ပိုၿပီး အတူရွိေနခ်ိန္ေတြမ်ားတဲ့အတြက္ ခဏခဏ ဒခ်ိမိၾကမွာပါပဲ။ အဲ့ေတာ့ ဒီလို ခဏခဏ ဒခ်ိမိတာမ်ိဳးကေန မလိုလားအပ္တဲ့ ကိုယ္ဝန္မရသြားေစဖို႔ဆိုရင္ ကိုက္ညီတဲ့ သားဆက္ျခားနည္းလမ္းကို အမ်ိဳးသားက ျဖစ္ေစ၊ အမ်ိဳးသမီးကျဖစ္ေစ သုံးေပးဖို႔လိုအပ္ပါေသးတယ္။
_________
thiloyarmay
